Executieve functies ontwikkelen middels HiRO

Wat zijn executieve functies?

‘Waarom heeft deze leerling alweer zijn boek niet bij zich? En waarom gaat hij nog steeds niet aan het werk? Ik heb het toch al drie keer uitgelegd?!’ De vaardigheden die ten grondslag liggen aan dergelijke gedragingen zijn de zogeheten ‘executieve functies’, en deze zijn bij kinderen nog volop in ontwikkeling.

Executieve functies kunnen worden gezien als de 'dirigent' van de cognitieve vaardigheden, het zijn een verzameling processen die te maken hebben met het beheren van jezelf en de bronnen die nodig zijn om een doel te bereiken. Je kunt het ook zien als de denkprocessen die je in staat stellen om je gedrag, gevoelens en gedachten te sturen en zo doelgericht en sociaal gedrag te ontwikkelen.

‍

Hieronder staan de executieve functies zoals benoemd vanuit SLO en hoe deze in de HiRO lesmethode terugkomen.

Reactie (of respons)-inhibitie
Binnen de lessen gaan leerlingen binnen een vrije situatie zelf nadenken over het gedrag wat zij gaan vertonen. Er wordt geen sociaal wenselijk voorbeeld gegeven. Tijdens de oefening reflecteren de leerlingen met elkaar op het gedrag.
Werkgeheugen
Uitvoeren van bepaalde motorische oefeningen. Daarnaast krijgen leerlingen nieuwe informatie vanuit het reflectiemoment die zij in de volgende fase van de oefening toepassen.
Zelfregulatie van affect/emotieregulatie
Veel spelvormen waar leerlingen te maken krijgen met winst/verlies situaties, leren omgaan met emoties, leren om beter te zijn dan gister en hun doelen te bereiken.
Volgehouden aandacht
Luisteren naar de leerkracht en de Entertrainer, maar ook tijdens de oefeningen. Belangrijk, want dit heeft ook te maken met wederzijdse afhankelijkheid, omdat je verantwoordelijk bent voor elkaar. Let je niet goed op, dan kan het de veiligheid in het geding brengen van jou en/of je maatje.
Taakinitiatie
Samen taken uitvoeren op efficiënte wijze en het leren van de waarde Discipline.
Planning/prioritering
De leerling leert op een fysieke manier de volgende stappen in de spelvorm plannen. “Hoe kan ik ervoor zorgen dat ik mijn doel bereik?”
Organisatie
Binnen de lesmethode geldt er een hele duidelijke en heldere structuur waarbij er afspraken gemaakt worden. Denk hierbij aan de Waardenposter. Hier stelt elke groep de vuistregel op die voor hen belangrijk is.
Doelgericht doorzettingsvermogen
Hoe ga ik ervoor zorgen dat ik de taak/opdracht volbreng? Binnen een stoeivorm is er altijd een direct tegengesteld belang op een fysieke manier. Hoe ga je hiermee om?
Flexibiliteit
Aanpassen aan de partner, omgaan met een oefening die niet lukt en de (on)mogelijkheden van je maatje en met de feedback die je krijgt van de ander. ‍
Metacognitie
Het reflecteren met de duimenfeedback methode (gebaar) tijdens de oefening en de cyclus van ervarend leren die terugkomt tijdens de oefeningen.